Bireyin Oluşumu

 

 

The Genesis of the Individual

Gilbert Simondon

 

297 Canlı bir birey olarak ele alındığında onu iki şekilde tasavvur edebiliriz. Canlının birliğini, kendisinin sağladığı, kendine dayanan ve kendisi tarafından yaratılan bir birliği özü olarak gören tözcü bakış açısı vardır; kendisi olmayan her şeye şiddetle direnecek bir birlik. Bir de bireyin bir biçim ile bir maddenin birleşmesinden yaratıldığını savunan hilomorfik bakış açısı vardır. Bu iki yaklaşımı karşılaştırırsak, tözcü metafiziğin ben-merkezci monizmi ile hilomorfizmin tasvir ettiği iki kutupluluk arasında açık bir karşıtlık olduğunu görebiliriz. Ancak bu karşıtlığa rağmen, bireyin gerçek doğasını analiz etmenin bu iki yolunun ortak bir yanı vardır: her iki durumda da, etkisini gerçek olandan önce uygulayan bir bireyleşme ilkesini keşfedebileceğimiz varsayımı vardır. Bireyleşmenin daha sonraki seyrini açıklayabilen, üretebilen ve belirleyebilen bireyleşmenin kendisi meydana gelmiştir. Oluşturulan bireyi verili olarak ele aldığımızda, onun varlığını mümkün kılan koşulları yeniden yaratmaya yönlendiriliriz.

Ancak bireyleşme sorunu bireylerin varoluşu üzerinden formüle edildiğinde, daha fazla açıklama gerektiren bir ön varsayımın ortaya çıktığını görüyoruz. Bu varsayım, bu soruna sunulan çözümlerin önemli bir yönüne işaret etmekte ve bireyleşme ilkesiyle ilgilenen araştırmaların gidişatını gizlice belirlemektedir: En dikkate değer olan, halihazırda oluşmuş birey olarak bireydir, açıklanması gereken gerçek. Bu tutumun hakim olduğu durumlarda, bireyleşme ilkesi, bu ilkenin bir bütün olarak varlık üzerinde eşit derecede önemli olabilecek diğer etkilerle zorunlu ilişkisine izin vermeden, yalnızca bireyin özelliklerini açıklayabildiği ölçüde bu bireysel varlığın ortaya çıkışı aranır. 298 Bu varsayımlar altında yürütülen araştırmalar, halihazırda oluşmuş bireye ontolojik bir ayrıcalık tanır. Bu tür araştırmalar, bireyleşme sürecini yeterince temsil etmemizi ve bireyin, bireyleşmeyle sonuçlanan gerçek sistemdeki uygun yerini doğru bir şekilde belirlememizi engelleyebilir. Bireyleşmenin bir ilkesinin olabileceği fikri, bir bireyleşme ilkesi arayışında çok önemli bir varsayımdır. Bir "ilke" fikrinin kendisi, ulaşacağımız oluşturulmuş birey türünü ve kuruluş süreci tamamlandığında bu bireyin sahip olacağı özellikleri önceden şekillendiren belirli bir niteliği akla getirir.

Bir dereceye kadar, bireyleşme ilkesi fikri geriye doğru çalışan bir oluşumdan türetilmiştir; bir bireyleşme "tersine"dir, çünkü bireyin doğuşunu ve onun tanımlayıcı özelliklerini açıklamak için kişinin varlığını varsayması gerekir. Bireyin nasıl bireysel hale geldiğine ve onun tekilliğini (haecceity) açıkladığı konusunda yeterli bir açıklama sağlayacak bir ilk terim, bir ilke - ancak bu, bireyoluşun temel önkoşulunun, ilk terime benzeyen herhangi bir şey olması gerektiğini kanıtlamaz. Oysa bir terimin kendisi zaten bir bireydir ya da en azından bireyleştirilebilen bir şeydir, mutlak olarak spesifik bir varoluşun (haecceity) nedeni olabilecek bir şeydir, birçok yeni heecceity'nin çoğalmasına yol açabilecek bir şeydir. İlişkilerin kurulmasına katkıda bulunan her şey, ister bölünmez ve ebedi bir parçacık olan atom, ister ilk madde, ister bir biçim olsun, zaten bireyle aynı varoluş tarzına aittir. Atom, clinamen aracılığıyla diğer atomlarla etkileşime girer ve bu şekilde, boşluğun enginliğinde ve sonsuz oluşun bütününde (her zaman geçerli olmasa da) bir birey oluşturabilir. Madde bir biçimle etkilenebilir ve bu madde-biçim ilişkisinden bireyoluşun (ontogenezin) kaynağı çıkarılabilir. Aslında eğer özellikler atomun, maddenin, hatta biçimin içinde bir şekilde mevcut olmasaydı, yukarıda sayılan realitelerin herhangi birinde bir bireysellik ilkesi bulmak imkânsız olurdu. Bireyleşme ilkesini bu aynı bireyleşmeden önce var olan bir şeyde aramak, bireyleşmeyi bireyleşmeden başka bir şeye indirgemekle eşdeğerdir. Buradaki bireyleşme ilkesi, zenginliğin kaynağıdır.

Hem atomist tözcülüğün hem de hilomorfizm teorisinin, kendisinde olduğu gibi, bireylerin doğrudan bir tanımını vermekten kaçındığı açıktır. 299 Atomculuk, yalnızca istikrarsız ve geçici bir birliğe sahip olan canlı bir beden gibi karmaşık birimin doğuşunu anlatır; tamamen tesadüfi bir birlikteliğin sonucu olduğu düşünülür; şu anda onu karmaşık bir birlik olarak bir arada tutan güçten daha güçlü bir güç tarafından ele geçirildiğinde orijinal unsurlarına ayrılacak bir birliktelik. Karmaşık bireyin bireyleşmesinin ilkesi olarak alınabilecek bu birleştirici güçler, aslında buradaki gerçek bireyler olan ebedi temel parçacıkların daha ince yapısı tarafından olumsuzlanmıştır. Atomculuğa göre bireyleşme ilkesi sonsuz sayıda atomun varlığından kaynaklanır; düşünce onların temel doğasını kavramaya çalıştığı anda o her zaman zaten oradadır. Bireyleşme bir gerçektir: her atom için o, önceden verili olan doğasıdır ve karmaşık birim için ise, tesadüfi bir birliktelik sayesinde olduğu şey olduğu (ne ise o olduğu) gerçeğidir.

Buna karşıt olarak, hilomorfik teori, sutiotos (bütün) haline gelecek madde ve biçimin analizine gelindiğinde, bireyleşmiş varlığın zaten verili olmadığını hükmeder: ontogenez anında mevcut değiliz çünkü kendimizi her zaman bu bireyin genetik oluşum sürecinin fiilen gerçekleşmesinden önceki bir zamanda konumlandırmışızdır. O halde bireyleşme ilkesi, bireyleşmenin kendisinin bir süreç olarak ortaya çıktığı noktada değil, işlemin var olabilmesi için gerektirdiği şeyde, yani madde ve biçimde kavranır. Burada ilkenin ya maddede ya da biçimde kapsandığı düşünülür, çünkü fiili bireyleşme sürecinin ilkenin kendisini yok etmeye değil, yalnızca onu uygulamaya koymaya muktedir olduğu düşünülür. Dolayısıyla bireyleşme ilkesi arayışı, kullanılan birey modelinin fiziksel mi (tözcü atomizmde olduğu gibi) yoksa teknolojik ve yaşamsal (hilomorfik teoride olduğu gibi) bir model mi olduğuna bağlı olarak, bireyleşmenin gerçekleşmesinden önce veya sonra gerçekleştirilir. Ancak her iki durumda da konu bireyleşme süreciyle ilgilenmeye geldiğinde belirsizlik içeren bir bölge kalıyor; çünkü bu süreç, açıklamanın bulunacağı bir şey olmaktan ziyade açıklanması gereken bir şey olarak görülüyor. Bireyleşme ilkesi kavramı buradan kaynaklanır. Şimdi, eğer bu süreç açıklanması gereken bir şey olarak kabul edilirse, bunun nedeni, kabul edilen düşünce biçiminin her zaman başarılı bir şekilde bireyleşmiş varlığa yönelik olmasıdır. Daha sonra bu sürecin sonucu olan bireye ulaşmak için bireyleşmenin gerçekleştiği aşamayı atlayarak açıklamaya çalışır. Sonuç olarak olayların belirli bir kronolojiyi takip ettiği varsayımı yapılır: birincisi, bireyleşme ilkesi; daha sonra bu ilke, bireyleşmeyle sonuçlanan bir süreçte iş başındadır; ve son olarak oluşturulmuş bireyin ortaya çıkışı. Öte yandan, bireyleşme sürecinde bireyin yanında başka şeylerin de üretildiğini görebilseydik, birey olan nihai gerçekliğe ulaşmak için bireyleşmenin gerçekleştiği aşamayı aceleyle geçmeye yönelik böyle bir girişimde bulunmazdık. 300 Bunun yerine, tüm çeşitliliğiyle birey oluşumunun tüm açılımını kavramaya ve bireyleşmeyi, birey aracılığıyla bireyleşme sürecinden ziyade, bireyleşme sürecinin perspektifi olarak anlamaya çalışacağız.

Bireyleşmeyi yöneten ilkeye yönelik genel yaklaşımda tam bir değişiklik yapılmasının gerekliliğini göstermek niyetindeyim. Bireyleşme sürecinin ilk unsur olduğu düşünülmelidir, çünkü bireyi bir anda var eden ve gelişiminin, organizasyonunun ve biçimlerinin tüm ayırt edici özelliklerini belirleyen bu süreçtir. Dolayısıyla bireyin, söz konusu varlığın yalnızca belirli bir aşamasını işgal eden, göreceli bir gerçekliğe sahip olduğu anlaşılmalıdır; bu nedenle önceki bir birey öncesi durumun imasını taşıyan bir aşamadır ve bireyleşme, bireyleşmeden sonra bile tek başına mevcut değildir, çünkü bireyleşme, ortaya çıkışının tek eyleminde, birey öncesi duruma gömülü tüm potansiyelleri tüketmez. Üstelik bireyleşme sadece bireyi değil aynı zamanda birey-çevre ikilisini de gün ışığına çıkarır. Bu şekilde birey yalnızca iki anlamda göreli bir varlığa sahiptir: çünkü varlığın bütünlüğünü temsil etmez ve yalnızca varlığın gelişimindeki  ne bir birey biçiminde ne de bireyleşme ilkesi olarak var olmadığı bir aşamanın sonucudur.

Dolayısıyla burada bireyleşmenin, daha büyük varlığın gelişimindeki bir ontogenetik sürecin yalnızca bir parçasını oluşturduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle bireyleşme, gizli potansiyeller içeren ve kendisiyle belirli bir uyumsuzluğu barındıran bir sistemde ortaya çıkan kısmi ve göreceli bir çözüm olarak düşünülmelidir; bu uyumsuzluk hem gerilimli kuvvetlerden hem de son derece ayrık boyutların terimleri arasındaki etkileşimin imkansızlığından kaynaklanmaktadır.

"Bireyoluş" (ontogenez) ifadesinin anlamına, bireyin doğuşu gibi daha sınırlı ve ikincil anlamda anlaşılmak yerine, (tüm türü kapsayan daha kapsamlı bir oluşum fikrinin aksine) burada tam ağırlık verilecektir.  Ve bu, varlığın gelişmesini ya da oluşumunu - başka bir deyişle, varlığı olduğu haliyle varlık olarak geliştiren veya haline getiren şeyi- belirtmek için yapılmıştır. Varlık ile onun oluşu arasındaki karşıtlık, ancak maddenin varlığın modeli olduğu belli bir öğreti bağlamında bakıldığında geçerli olabilir; ama oluşun varlığın boyutlarından biri olarak var olduğunu ileri sürmek de aynı derecede mümkündür. Bu, varlıkların kendi kendileriyle uyumdan çıkma [se dephaser par rapport a lui-meme], kendiyle uyumdan çıkma eylemiyle kendilerini çözme konusunda sahip oldukları bir kapasiteye tekabül eder. 301 Birey öncesi varlık varlıktır; içinde hiçbir adım [aşama] yoktur. Bireyleşmenin meyvelerini verdiği varlık, aşamalara bölünmesiyle bir çözümün ortaya çıktığı varlıktır, bu da oluşu ima eder: Oluş, varlığın var olduğu bir çerçeve değildir; varlığın boyutlarından biridir, potansiyellerle² dolu olan başlangıçtaki uyumsuzluğu çözmenin bir tarzıdır.' Bireyleşme, varlığın aşamaları olan aşamaların varlıkta ortaya çıkışına karşılık gelir. Bu sadece oluşun bir yan ürünü olarak ortaya çıkan izole bir sonuç değil, bizzat bu sürecin kendisi ortaya çıktıkça ortaya çıkıyor; ancak varlığın ilk başta homojen ve statik [sans devenir] olan bu aşırı doygunluğu, ardından kısa süre sonra belirli bir yapı ve oluşu benimseyerek ve bunu yaparken hem bireysel hem de ortam olarak ortaya çıkışı hesaba katarak anlaşılabilir. Ön gerilimlerin çözüldüğü ancak aynı zamanda sonraki yapının şeklinin de korunduğu bir rota (devenir) takip edilir; bir anlamda, bize rehberlik edebilecek tek ilkenin, varlığın oluş yoluyla korunması olduğu söylenebilir. Bu koruma, bir dizi ardışık denge yoluyla kuantum sıçramalarıyla ilerleyen, yapı ve süreç arasında yapılan alışverişler aracılığıyla gerçekleştirilir. Bireyleşmenin doğasını sağlam bir şekilde kavrayabilmek için, varlığı bir madde, madde veya biçim olarak değil, birimin kendisinden daha yüksek bir seviyede var olan, yeterli olmayan, gergin bir şekilde yayılmış ve aşırı doymuş bir sistem olarak ele almalıyız. Kendi kendiyle ve dışlanmış orta ilkesiyle yeterince kavramsallaştırılamaz. Somut varlık ya da tam varlık, yani birey öncesi varlık, bir birimden daha fazlası olan bir varlıktır. Dışlanmış orta ilkesinin kullanılmasına izin veren birlik (bireyleşmiş varlığın ve kimliğin özelliği), birey öncesi varlığa uygulanamaz - bu, kişinin  bunları bir evren düzenlemesine izin vermek için yeter sebep gibi başka ilkeler getirse bile neden monadlardan oluşan dünyayı yeniden yaratamayacağımızı açıklar. Birlik ve kimlik, varlığın bireyleşme sürecinden sonra gelen aşamalarından yalnızca biri için geçerlidir. Şimdi bu tür kavramlar, bireyleşmenin gerçek sürecini keşfetmemize yardımcı olma konusunda yararsızdır. Bunlar, terimin tam anlamıyla ontogenezi anlamak için, yani, bireyleşme sürecinde kendisini ikiye katladığı ve evre değiştirmediği (se dephaser) ölçüde varlığın oluşu için geçerli değildir.

Bireyleşme şu ana kadar düşünceye ve açıklamaya direndi çünkü biz dengenin tek bir biçiminin varlığını kabul ettik: istikrarlı denge. "Yarı kararlı denge" fikri kabul edilmemişti. Bir varlığın her zaman istikrarlı bir denge durumunda olduğu dolaylı olarak varsayılmıştır. Kararlı denge, mümkün olan en düşük potansiyel enerji düzeyine karşılık geldiğinden, oluş fikrini dışlar; bu, bir sistemde mümkün olan tüm dönüşümler başarıldığında ve daha fazla değişiklik gerçekleştirecek başka hiçbir kuvvet kalmadığında elde edilen türden bir dengedir. Tüm potansiyeller harekete geçtiğinde ve sistem en düşük enerji seviyesine ulaştığında, artık daha fazla dönüşüme uğrayamaz. Kadim insanlar yalnızca istikrarsızlık ve istikrar, hareket ve dinginlik durumlarını tanıyorlardı, ancak yarı kararlılık konusunda açık ve nesnel bir fikirleri yoktu. Yarı kararlılığı tanımlamak için, belirli bir sistemde bulunan potansiyel enerji kavramını, düzen kavramını ve entropideki artış kavramını tanıtmak gerekir. Bu şekilde varlığı, kararlı denge ve hareketsizlikten çok farklı olan yarı kararlı halinde tanımlamak mümkündür. Kadim insanlar, bireyleşmeyi yöneten ilke arayışlarına böyle bir kavramı dahil edemediler çünkü bu tür kavramların nasıl kullanılacağını³ ortaya çıkaracak net bir fiziksel paradigmadan yararlanılamadı. Bu yüzden öncelikle fiziksel bireyleşmeyi, kristallerin oluşumuna başkanlık eden aşırı füzyon veya aşırı doygunluk durumları gibi sistem durumlarından biriyle başlayarak, yarı kararlı bir sistemin çözümlenmesinin bir durumu olarak sunmaya çalışacağım. Kristalleşme, iyi anlaşılmış, başka alanlarda örnek olarak kullanılabilecek çok sayıda kavramın emrindedir; ancak bize fiziksel bireyleşmenin kapsamlı bir analizini sağlamaz.

Şimdi, fenomenin (la realite) kendi başına, ilkel haliyle aşırı doymuş bir çözüm gibi olduğu ve daha ziyade birey öncesi aşamada bir birlik ve kimliğin ötesinde, var olmaya muktedir, dalga veya parçacık, madde veya enerji olarak tezahür eden bir şey olduğu varsayılabilir, çünkü herhangi bir süreç ve bir süreç içindeki herhangi bir ilişki, birey öncesi varlığı ikiye katlayan, onu kendisinden uzaklaştıran, bu arada aracılığın inceliklerine gerek duymadan uç değerleri ve büyüklük düzenlerini ilişkilendiren bir bireyleşmedir. O halde ortaya çıkan tamamlayıcılık, olgunun [le reel] orijinal ve ilkel yarı kararlılığını korumanın epistemolojik etkisi olacaktır. Her ikisi de kimlik teorisi olan ne mekanizma ne de enerjicilik bu gerçeği kapsamlı bir şekilde açıklayamaz. Alan teorisi parçacık teorisiyle ve hatta alanlar ve parçacıklar arasındaki etkileşim teorisiyle birleştirildiğinde hala kısmen düalisttir, ancak birey öncesi teorisini formüle etme yolunda oldukça ilerlemektedir. 304 Başka bir yoldan, kuantum teorisi, birliğin ötesine geçen bu birey öncesi rejimin varlığını algılamıştır: sanki parçacıklar arasındaki ilişkide enerjinin bireyleşmesi varmış gibi, temel niceliklerde bir enerji alışverişi meydana gelir ve bir anlamda fiziksel bireyler olarak düşünülebilir. Belki de bu anlamda, şimdiye kadar birbirinin anlaşılması mümkün olmayan iki teorinin (kuanta ve dalga mekaniği teorisi) sonunda nasıl birleşebileceği öngörülebilirdi. Birey öncesi olarak ortaya çıktığında sergilenen çeşitli tezahürler aracılığıyla birey öncesi durumu ifade eden iki yol olarak tasavvur edilebilirler. Sürekli ve süreksizin temelinde gerçek birey-öncesi olan şey (birliğin ötesinde olan) kuantum ve yarı kararlı tamamlayıcılıktır. Fizikteki temel kavramları hem düzeltmenin hem de birleştirmenin gerekliliği, belki de kavramların birey öncesi gerçekliğin değil, yalnızca bireyleşmiş gerçekliğin yeterli bir temsili olduğu gerçeğini ifade eder.

Sonuç olarak, bir bireyleşme süreci olarak kristalin oluşumunun incelenmesinin örnek değeri daha da anlaşılır hale gelecektir. Bu, mikrofiziksel alana ait olan sistemin molar değil moleküler durumlarına dayanan bir olguyu makroskobik düzeyde kavramamıza izin verecektir. Oluşum sürecinde kristalin tam sınırında olan aktiviteyi kavramayı başaracaktır. Böyle bir bireyleşme, daha önceden oluşturulmuş ve ayrı terimler olarak var olan önceki bir biçim ile maddenin buluşması olarak düşünülmemelidir; aksine, potansiyel açısından zengin, yarı kararlı bir sistemin kalbinde yer alan bir çözümleme olarak düşünülmelidir: biçim, madde ve enerjinin önceden var olduğu bir sistemdir. Ne biçim ne de madde yeterlidir, bireyleşmenin gerçek ilkesi, genel olarak büyüklük düzeylerinin orijinal ikiliğinin varlığını ve aralarında etkileşimli iletişimin başlangıçta yokluğunu, ardından büyüklük düzeyleri ve istikrar arasında daha sonra bir iletişimin varlığını varsayan dolayımdır.

Aynı zamanda, bir miktar potansiyel enerji (daha yüksek bir büyüklük sırası için gerekli koşul) gerçekleşirken, maddenin bir kısmı organize edilir ve orta büyüklükteki yapılandırılmış bireylere dağıtılır (daha düşük bir büyüklük derecesi için gerekli koşul), aracılı bir genişleme süreci ile gelişir.

Kristalleşmeye yol açan ve onu destekleyen, yarı kararlı bir sistemdeki enerjinin organizasyonudur, ancak kristallerin biçimi, kurucu kimyasal türlerin belirli moleküler veya atomik özelliklerini ifade eder.

305 Canlılar alanında, bireyleşmeyi karakterize etmek için aynı yarı kararlılık kavramı kullanılabilir. Ancak bireyleşme artık fiziksel alanda olduğu gibi anlık, kuantum benzeri, ani ve kesin bir şekilde üretilmiyor ve arkasında bir ortam ve birey ikiliği bırakmıyor - bireyden yoksun bırakılan ortam artık öyle değil, ve birey artık ortamın daha geniş boyutlarına sahip değildir. Mutlak bir köken olarak kabul edildiğinde böyle bir bireyleşme görüşünün canlı varlık için geçerli olduğu şüphesiz doğrudur, ancak bu, yaşamın temel oluş tarzını takip eden sürekli bir bireyleşme ile eşleşir: canlı varlık, varlığını korur. Kendisi kalıcı bir bireyleşme etkinliğidir. Bu sadece kristal veya molekül gibi bireyleşmenin sonucu değildir, aynı zamanda gerçek bir bireyleşme tiyatrosudur. Üstelik canlı varlığın tüm faaliyeti, fiziksel bireyinki gibi dış dünyayla olan sınırında yoğunlaşmamıştır. Varlığın içinde kalıcı iletişim gerektiren ve yaşamın önkoşulu olan yarı kararlılığı sürdüren daha eksiksiz bir iç rezonans rejimi vardır. Bu, canlının tek özelliği değildir ve belirli sayıda dengeyi koruyan veya daha basit olanlardan oluşan karmaşık bir denge formülüne uyarak çeşitli ihtiyaçları arasında uyumluluk bulmaya çalışan bir otomat olarak görülemez. Canlı varlık aynı zamanda sibernetik mekanizma modeliyle işlevsel olarak asimile edildiği makine değil, aynı zamanda ilk bireyleşmenin sonucu olan ve bu bireyleşmeyi güçlendiren varlıktır. Canlıda bireyleşme, bireyin kendisi tarafından gerçekleştirilir ve bir imalat sürecinin ürünüyle karşılaştırılabilecek şekilde, daha önce gerçekleştirilen bir bireyleşmenin sonucu olarak ortaya çıkan, işleyen bir nesne değildir. Canlı varlık sorunlarını yalnızca kendini uyarlayarak, yani çevresiyle ilişkisini değiştirerek (bir makinenin de aynı şekilde yapabileceği bir şey) değil, aynı zamanda yeni iç yapılar ve tam benliğini icat ederek kendisini değiştirerek çözer. Organik problemlerin aksiyomatiklerine ekleme.⁴ "Yaşayan birey bir bireyleşme sistemidir, bireyleştirici bir sistemdir ve aynı zamanda kendini bireyleştiren bir sistemdir. İç rezonans ve onun kendisiyle olan ilişkisinin bilgiye dönüştürülmesi, canlının sisteminde mevcuttur. Fiziksel alanda içsel rezonans, bireyin bireyleşme sürecindeki sınırını karakterize eder. Canlı varlık alanında birey olarak her bireyin kriteri haline gelir. O, yalnızca bireyin kendi çevresi karşısında oluşturduğu sistemde değil, bireyin sisteminde de mevcuttur. Organizmanın iç yapısı, yalnızca kristalde olduğu gibi, iç alan ile dış alan arasındaki sınırda meydana gelen aktivite ve modülasyonun bir sonucu olarak tamamlanmaz; daha ziyade, fiziksel bireyin -sürekli dışmerkezli, kendine göre sürekli çevrede kalan, kendi alanının sınırında etkin olan- gerçek bir içselliğe sahip olduğu söylenemez. 306 Ancak yaşayan birey gerçek bir içselliğe sahiptir, çünkü bireyleşme aslında onun içinde gerçekleşir. Üstelik yaşayan bireyde iç kısım kurucu bir rol oynar, oysa fiziksel bireyde bu rolü yalnızca sınır oynar; ve ikinci durumda, topolojik açıdan içeride bulunan her şeyin aynı zamanda genetik olarak da öncelikli olduğu düşünülmelidir. Yaşayan birey, unsurlarının her biri bakımından kendisinin çağdaşıdır; büyüme sancıları içinde olsa bile radikal bir şekilde "geçmiş" olan bir geçmişi içeren fiziksel birey için durum böyle değildir. Canlı, kendi içinde iletilen bir bilgi düğümü olarak düşünülebilir; o, iki farklı büyüklük düzeyi arasında aracıyı kendi içinde barındıran, sistem içindeki bir sistemdir.⁵

Sonuç olarak, fizikteki kuantum hipotezine ve ayrıca potansiyel enerji seviyeleri arasındaki göreliliğe ilişkin hipoteze benzer şekilde, bireyleşme sürecinin daha önce gelen (birey öncesi) her şeyi tüketmediğini varsaymanın adil olduğunu; ve yarı-kararlı bir rejimin yalnızca birey tarafından sürdürülmekle kalmayıp, aynı zamanda, nihai olarak oluşan bireyin, birey öncesi gerçekliğiyle ilişkili, onu karakterize eden tüm potansiyeller tarafından canlandırılan belirli bir mirası beraberinde taşıyacağı ölçüde, fiilen onun tarafından taşındığını öne süren bir hipotez ortaya koyabilirim. O halde bireyleşme, fiziksel bir sistemin yapısındaki değişiklik gibi göreceli bir olgudur. Geriye belli bir düzeyde potansiyel kalıyor, bu da daha fazla bireyleşmenin hâlâ mümkün olduğu anlamına geliyor. Bireyle ilişkili kalan birey öncesi doğa, yeni bireylerin ortaya çıkabileceği gelecekteki yarı kararlı durumların kaynağıdır. Bu varsayıma göre her gerçek ilişkinin varlık statüsünde olduğunu ve yeni bir bireyleşme içerisinde gelişme gösterdiğini düşünmek mümkün olacaktır. Zaten ayrı bireyler olan iki terim arasında bir ilişki ortaya çıkmaz, daha ziyade bir bireyleşme sisteminin içsel rezonansının bir yönüdür. Daha geniş bir sistemin parçasını oluşturur. Aynı anda bir birliğin fazlası ve azı olan canlı, kendi içinde bir sorunsala sahiptir ve kendisinden daha geniş kapsamlı bir sorunsalın unsuru olma kapasitesine sahiptir. Birey söz konusu olduğunda katılım burada, bireyin içerdiği birey öncesi gerçekliğin mirası yoluyla, yani koruduğu potansiyeller aracılığıyla bireyleşme halinde çok daha büyük bir sürecin unsuru olmak anlamına gelmektedir.

Böylece, açıklama yoluyla yeni maddeler eklemek zorunda kalmadan hem iç hem de dış ilişkiyi katılım ilişkisi olarak düşünmek artık mümkün hale geliyor. Hem psişe hem de kolektivite, yaşamın üretkeni olan bireyleşmenin ardından gelen bir bireyleşme süreci tarafından oluşturulur. Psişe, bir özne olarak eyleme geçerek, sorunun bir unsuru olarak kendi katılımı yoluyla kendi sorunsalını çözmek zorunda olan bir varlığın süregelen bireyleşme çabasını temsil eder. Özne, yaşayan bir birey olarak düşünüldüğünde varlığın birliği, hem dünyanın bir unsuru hem de bir boyutu olarak dünyadaki etkinliğini kendine temsil eden bir varlık olarak düşünülebilir. Canlıları ilgilendiren sorunlar sadece kendi alanlarıyla sınırlı değildir: yalnızca ardı ardına gelen sonsuz bir dizi bireyleşme yoluyla, Birey öncesi gerçekliğin giderek daha fazla devreye girmesini ve ortamla ilişkiye dahil edilmesini sağlayan canlılara açık uçlu bir aksiyomatik bahşedilebilir. 307 Duygulanım ve algının hem duygu hem de bilimde tek bir bütün olarak görülmesi insanı yeni boyutlara başvurmaya zorlamaktadır. Ancak psişik varlık kendi problematiğini kendi yörüngesi içerisinde çözemez. Birey öncesi gerçekliğin mirası, burada psişik bireyleşmenin ön koşullarından biri rolünü oynayan kolektif bireyleşmenin çözüme katkıda bulunmasına olanak tanır. Aynı zamanda bu birey öncesi gerçeklik, bireyleşmiş varlığın sınırlarını aşan ve onu daha geniş bir dünya ve özne sistemine dahil eden psişik bir varlık olarak bireyleşir. Kolektif yönüyle bireyleşme, bir grubu, kendi içinde taşıdığı birey öncesi gerçeklik aracılığıyla grupla ilişkilendiren, onu diğer tüm bireylerle birleştiren birey haline getirir; kolektif bir birim olarak bireyleşir. Psişik ve kolektif olmak üzere iki bireyleşmenin birbirleri üzerinde karşılıklı etkisi vardır; içsel bireyleşmenin (psişik) ve dışsal bireyleşmenin (kolektif) sistematik birliğini açıklayabilecek bireyötesi bir kategoriyi tanımlamamıza izin verirler. Bireyötesinin psikososyal dünyası ne ham doğrudanlığıyla sosyaldir, ne de bireyler arası durumdur. Bu, birey öncesi bir gerçekliğe kök salmış, bireylerle ilişkili ve kendi yarı-kararlılığıyla yeni bir sorunsal oluşturma kapasitesine sahip gerçek bir bireyleşme sürecinin önceki etkisinin varsayılmasını gerektirir. Çok sayıda büyüklük düzeyine bağlı olan bir kuantum koşulunu ifade eder. Canlı, birimden hem daha büyük hem de daha küçük sorunlu bir varlık olarak sunulur. Canlının problematik olduğunu söylemek, oluşunun kendi boyutlarından birini oluşturduğunu, dolayısıyla varlığın dolayımını sağlayan oluşu tarafından belirlendiğini düşünmek anlamına gelir. Canlı varlık bireyleşmenin hem faili hem de tiyatrosudur: onun oluşu kalıcı bir bireyleşmeyi veya daha doğrusu bir yarı-kararlılık durumundan diğerine ilerleyen bireyleşmeye yönelik bir dizi yaklaşımı temsil eder. Dolayısıyla birey artık ne bir maddedir, ne de topluluğun basit bir parçası. Kolektif birim, bireysel sorunsalın çözümünü sağlar; bu, kolektif gerçekliğin temelinin, bireyleşmiş gerçeklikle ilişkili olarak kalan, birey öncesi gerçeklik biçiminde zaten bireyin bir parçasını oluşturduğu anlamına gelir. 309 Genel olarak bireyin gerçekliğinin tözselleşmesi nedeniyle ilişki olarak kabul ettiğimiz şey, aslında bireyin dönüştüğü bireyleşme sürecinin bir boyutunu oluşturur. Başka bir deyişle, hem dış dünyayla hem de kolektifle olan ilişki aslında bireyin, kademeli olarak bireyleşmeye uğrayan birey öncesi gerçeklikle bağlantısı nedeniyle katıldığı bireyleşmenin bir boyutudur.

Dahası, psikoloji ve grup teorisi birbiriyle bağlantılıdır; çünkü birey oluşumu, kolektif birime ve aynı zamanda bir sorunsalın çözümü olarak tasarlanan ruhsal sürece yapılan katkının doğasını ortaya çıkarır. Bireyleşmeyi yaşamın kendisi olarak düşündüğümüzde, bir çatışma durumunda, bu durumun tüm çeşitli unsurlarını bireyi kucaklayan bir sistem içinde birleştiren ve kaynaştıran yeni bir aksiyomatiğin keşfi olarak görülebilir. Bireyleşme teorisinde psişik aktivitenin yarı kararlı bir durumun çelişkili karakterini çözen rolü anlamak için, yaşamda yarı kararlı sistemlerin inşa edildiği gerçek yolları ortaya çıkarmak gerekir. Bu anlamda, hem bireyin çevresiyle uyum sağlayıcı ilişkisi nosyonu⁶ hem de bilen öznenin bilinen nesneyle ilişkisine dair eleştirel nosyon değiştirilmelidir. Bilgi, duyulardan soyutlama yoluyla değil, birincil tropik birlikten, duyum ve tropikliğin birleşiminden, canlı varlığın kutuplaşmış bir dünyadaki yöneliminden kaynaklanan bir sorunsal yoluyla inşa edilir. Burada bir kez daha hilomorfik şemadan uzaklaşmamız gerekiyor. Duyarlılığın a priori biçimleri için verili bir a posteriori oluşturan madde olacak duyum diye bir şey yoktur. A priori formlar aslında birincil tropik birliklerin yüzleşmesinden kaynaklanan gerilim aksiyomatiklerinin keşfinden yararlanan bir ilk çözümdür. Duyarlılığın apriori formları, a priori veya a posteriori olarak soyutlama yoluyla elde edilmez; daha ziyade, bir bireyleşme sürecinde ortaya çıkan bir aksiyomatiğin yapıları olarak anlaşılmalıdır. Dünya ve canlı varlık zaten tropik birliğin içinde yer almaktadır, ancak dünya burada yalnızca bir yön olarak, bireysel varlığı, orta noktasında bulunabileceği belirsiz bir ikiliye yerleştiren bir eğimin kutupsallığı olarak hizmet eder ve bunun üzerine daha fazla kabuk dökülmesini (exfoliation) temel alır. Algı ve daha sonra bilimin kendisi, bu sorunu yalnızca uzay-zamansal çerçevelerin icadıyla değil, aynı zamanda daha sonra orijinal gradyanların "kaynağı" haline gelen ve bunları kendi aralarında organize eden bir nesne kavramının oluşturulmasıyla da sanki gerçek bir dünyaymışlar gibi çözmeye devam ediyor. Bilgi teorisindeki hilomorfik şemanın bir yankısı olan a priori ve a posteriori arasındaki ayrım, karanlık merkezi bölgesiyle, bilginin merkezi olan gerçek bireyleşme sürecini gizler. 310 Niteliksel veya yoğun bir seri fikrinin kendisi, bir varlığın içinden geçtiği aşamalar veya adımlar teorisi doğrultusunda düşünülürse iyi olur. Bu teori ilişkisel değildir ve önceden var olan kutupsal terimlerle desteklenmez; daha ziyade, canlıyı yerelleştiren ve onu tropik birliğe anlam kazandıran eğime yerleştiren ilkel bir ortalama durumdan gelişir. Dizi, tropik birliğin kendisini yönlendirmesini sağlayan soyut bir anlam vizyonudur. Kendi dışında bir dünyayla karşı karşıya kalan gerçekleşmiş bir birey tarafından değil, merkezinde ve mekansallığı ve oluşumuyla ilişkili olarak kavranan bireyleşmeyle başlamalıyız.

Bununla kastettiğim şey, apriori ve aposteriori'nin bilginin kendisinde bulunamayacağıdır.⁷ Onlar, kendileri bilgi olmadıkları için bilginin ne biçimini ne de konusunu temsil ederler - fakat birey öncesi bir ikilinin uç kutuplarıdırlar ve dolayısıyla prenoetiktirler. A priori biçimlerin var olduğu yanılsaması, boyutları birey oluşumundan geçen bireyinkinden daha büyük olan birey öncesi sistemdeki önceki bütünlük koşullarının önceden var olmasından kaynaklanır. Öte yandan, a posteriori'nin geçerli olduğu yanılsama, büyüklük sırası, uzay-zamansal değişiklikler ışığında görülen bireyinkinden daha düşük olan alansallığın varlığıyla açıklanabilir. Bir kavram ne a priori ne de a posteriori değil, a praesenti'dir, çünkü bireyden daha büyük olanla daha küçük olan arasında bilgilendirici ve etkileşimli bir iletişimdir.

Yukarıda özetlenen aynı yöntem, varlığın kendisiyle ilişkili rezonansını oluşturan duygulanım ve duygusallığı araştırmak için kullanılabilir, ve tropik birlik ve algının onu çevreyle ilişkiye soktuğu şekilde, bireyleşmiş varlığı onunla ilişkili birey öncesi gerçekliğe bağlar. Psişe, kendisinden daha büyük olanla daha küçük olan arasında kalıcı iletişim kurarak varlığın sorunlu durumlarını çözmesine olanak tanıyan ardışık bireyleşmelerden oluşur.

Ancak ruhun çözümlenmesi, tek başına bireyleşmiş varlık düzeyinde gerçekleşemez. Daha geniş bir bireyleşmeye, kolektiviteye katılımın temelini oluşturur. Eğer bireysel varlık, başka hiçbir şeyi değil, kendisini sorguya çekerse, o zaman kaygının sınırlarının ötesine geçemeyecektir, çünkü kaygı eylemsiz bir süreçtir, duygusallığı çözmede başarılı olamayan kalıcı bir duygudur, bireysel varlığın kendi varlığının boyutlarını, bunların ötesine geçemeden keşfettiği bir meydan okumadır. Psişik problematiği çözen bir aksiyomatik olarak anlaşılan kolektif, bireyötesi kavramına karşılık gelir.

311 Bu revize edilmiş kavramlar dizisi, bir bilgi parçasının hiçbir zaman benzersiz ve homojen bir gerçekliğe göre değil, "ayrıklık" sürecindeki iki düzene göre olduğunu belirten hipotez tarafından desteklenmektedir. İster tropik birlik düzeyinde, isterse bireyötesi düzeyde olsun, bilgi hiçbir zaman basit bir şekilde verilebilecek bir formatta iletilmez. Bu, iki farklı gerçeklik arasındaki gerilimdir; bir bireyleşme süreci, iki farklı gerçekliğin birlikte bir sistem haline geldiği boyutu ortaya çıkardığında ortaya çıkan anlamdır. Durum böyleyse, o zaman bilgi aslında bireyleşmeyi teşvik ediyor, bireyleşmenin bir gereği oluyor; asla öylece verilen bir şey değildir. Bilginin kendisi bir terim olmadığından birlik ve kimlik bilginin doğasında yoktur. Çünkü bilginin var olması, varlık sisteminde bir gerilimin varlığını gerektirir: Bilgi, bir sorunsalın doğasında olmalıdır, çünkü çözülmemiş sistem içindeki uyumsuzluğun, çözümünde düzenleyici bir boyut haline gelmesini sağlayan şeyi temsil eder. Bilgi, sistemde bir aşama değişikliğini ima eder çünkü ortaya çıkan organizasyonun emirlerine göre bireyleşen ilkel bir birey öncesi durumun varlığını ima eder. Bilgi, bireyleşmenin takip ettiği formülü sağlar ve dolayısıyla formülün bu bireyleşmeden önce var olması mümkün değildir. Bilginin her zaman şimdide var olduğu, her zaman güncel olduğu söylenebilir, çünkü bir sistemin bireyleşmesine göre anlam verir.⁸

O halde ortaya koyduğum varlık kavramı şudur: Bir varlık, kendi kimliğinde, içinde hiçbir dönüşümün mümkün olmadığı istikrarlı durum olan bir birliğe sahip değildir; daha ziyade bir varlığın geçişken bir birliği vardır, yani kendi kendisiyle faz dışına çıkabilir, -herhangi bir alanda- merkezine göre kendi sınırlarını kırabilir. İlkelerin ilişkisi ya da ikiliği olarak kabul edilen şey aslında bir birlikten ve bir özdeşlikten daha fazlası olan varlığın ortaya çıkışıdır; Oluş, varlığın bir boyutudur; halihazırda, başlangıçta verili ve tözsel bir varlığı etkileyen bir dizi olaydan sonra başına gelen bir şey değildir. Bölünme, varlığın anlamını tüketecek bir model olarak değil, varlığın oluşu olarak anlaşılmalıdır. Bireyleşmiş varlık ne varlığın tamamı ne de birincil varlıktır, bireyleşmiş varlığı başlangıç noktası olarak kullanarak bireyleşmeyi kavramak yerine bireyleşmiş varlığı bireyleşme bakış açısından ve bireyleşmeyi de birey öncesi varlık bakış açısından kavramalıyız; her biri birçok farklı büyüklük düzeyinde faaliyet gösterir.

Bu nedenle bireyi fiziksel, yaşamsal ve psikososyal olmak üzere üç seviyeye göre daha geniş bir varlık içinde doğru bir şekilde konumlandırmak için bireyleşmenin biçimlerini, tarzlarını ve derecelerini incelemeyi planlıyorum.⁹ 312 Bireyleşmeyi açıklamak için tözlerin varlığını varsaymak yerine, tam tersine, farklı bireyleşme rejimlerini madde, yaşam, zihin ve toplum gibi farklı alanlara temel sağlayan olarak almayı planlıyorum. Bu alanların ayrılması, derecelendirilmesi ve ilişkileri, farklı kipliklere göre bireyleşmenin yönleri olarak ortaya çıkar. Töz, biçim ve madde kavramlarının yerini, birincil bilgi, iç rezonans, potansiyel enerji ve büyüklük dereceleri gibi daha temel kavramlar alır.

Ancak kavramlarımızı bu şekilde değiştirmek için hem yeni bir yöntem hem de yeni bir kavram kullanmamız gerekecek. Yöntem, bir yandan verili bir gerçekliğin özünü iki karşıt terim arasındaki kavramsal ilişki aracılığıyla inşa etmenin reddini, diğer yandan da herhangi bir gerçek ilişkinin kendi başına var olan bir şey olarak değerlendirilmesini teşvik edecektir. O halde ilişki varlığın kiplerinden birini temsil eder, çünkü varlığını garanti ettiği her iki terimle de çağdaştır. Bir ilişki, varlığın kendisi bağlamındaki bir ilişki olarak, varlığa ait bir ilişki olarak, yani bir varoluş biçimi olarak anlaşılmalıdır, iki terim arasında kavramlar kullanılarak yeterince anlaşılabilecek basit bir bağlantı değil, çünkü onlar her ikisi de bağımsız bir varoluşa varan şeyin tadını çıkarıyor. Terimler töz olarak düşünüldüğü için ilişki iki terim arasında bir bağlantı olarak görülür ve varlık, bireyleşmeyle ilgili herhangi bir soru sorulmadan önce ilk olarak bir töz olarak düşünüldüğü için bu terimlere bölünür. Öte yandan, varlık artık bir töz modeli kullanılarak tasarlanmasa da, varlığın kendisiyle özdeş olmayışından biri olarak ilişkiyi düşünmek mümkün hale gelir, bu da varlığın yalnızca var olanı içermediği anlamına gelir. Kendisiyle özdeştir ve bunun sonucunda varlık olarak varlık -herhangi bir bireyleşmeden önce- bir birlikten ve kimlikten daha fazlası olarak kavranabilir.¹⁰ Bu yöntem ontolojik nitelikte bir varsayımı varsayar. Dışlanan orta ve kimlik ilkeleri varlık düzeyinde uygulanamaz çünkü bu noktada bireyleşme henüz gerçekleşmemiştir; ancak bireyleşme gerçekleştikten sonraki varlığa uygulanırlar ve ortam ve birey olarak ayrılmış olması nedeniyle oldukça küçülmüş bir varlığa gönderme yaparlar. Bunlar, varlığın bütününe, yani bireyin çevreyle birlikte daha sonra oluşturacağı bütünlüğe değil, yalnızca önceki birey-öncesi varlıktan türetilen bireye gelen şeye gönderme yapar. Dolayısıyla klasik mantığın bireyleşmeyi anlamak için kullanılamayacağı görülüyor çünkü klasik mantık bizi, yalnızca bireyleşme sürecinin sonuçları için geçerli olan, en iyi ihtimalle sınırlı bir bakış açısı olan kavramları ve bunların birbirleriyle olan ilişkilerini kullanarak bireyleşme sürecini ele almaya zorluyor.

Kimlik ilkesini ve dışlanan ortayı çok dar ele alan bu yöntemden, çok çeşitli yönlerden ve birçok uygulama alanından yararlanan yeni bir kavram çıkarılabilir: transdüksiyon. 313 Bu terim, bir faaliyetin, üzerinde faaliyet gösterdiği alanın farklı bölgelerinin yapılanması yoluyla belirli bir alan içinde yayılarak yavaş yavaş harekete geçtiği, fiziksel, biyolojik, zihinsel veya sosyal bir süreci ifade eder. Bu şekilde oluşturulan yapının her bölgesi, o kadar bir sonrakini oluşturmaya hizmet eder ki, bu yapılanma gerçekleştiği anda, onunla birlikte ilerleyen bir değişiklik de meydana gelir. Transdüktif sürecin en basit görüntüsü, küçük bir tohum olarak başlayan, ana suyunda büyüyüp her yöne yayılan bir kristal düşünüldüğünde ortaya çıkar. Halihazırda oluşturulmuş olan her molekül katmanı, bir sonraki oluşturulmakta olan katmanın yapısal temeli olarak hizmet eder ve sonuç, güçlendiren bir ağsı yapıdır. Dolayısıyla transdüktif süreç devam eden bir bireyleşmedir. Fiziksel olarak en basit haliyle aşamalı bir yineleme biçiminde meydana geldiği söylenebilir; ancak canlı yarı kararlı veya psişik problemler gibi daha karmaşık alanlarda, sürekli değişen bir hızda ilerleyebilir ve heterojen bir alanda genişleyebilir. Transdüksiyon, varlığın merkezinde başlayan ve sanki varlığın birden fazla boyutu bu merkezi noktanın etrafında genişliyormuşçasına bu merkezden çeşitli yönlere yayılan hem yapısal hem de işlevsel bir aktivite olduğunda meydana gelir. Birey öncesi gerilim halindeki bir varlıkta, yani bir birlikten ve bir kimlikten daha fazlası olan ve henüz kendisiyle uyumun dışına çıkmamış bir varlıkta boyutların ve yapıların karşılıklı olarak diğer çoklu boyutlarda ortaya çıkışıdır.

Transdüktif sürecin nihayet ulaştığı nihai terimler bu süreçten önce mevcut değildir. Onun dinamizmi, kendi kendine adım atmayan ve yapısını dayandırdığı başka boyutlar geliştiren heterojen varlık sisteminin ilkel geriliminden kaynaklanır. Aktarımın en uç noktalarında bulunacak ve kaydedilecek terimler arasındaki gerilimden kaynaklanmaz.¹¹ Transdüksiyon hayati bir süreç olabilir; özellikle organik bireyleşme duygusunu ifade eder. Bu aynı zamanda psişik bir süreç ve aslında mantıksal bir prosedür de olabilir, ancak hiçbir şekilde mantıksal zihniyetle sınırlı değildir. Bilgi alanında, buluşun izlediği gerçek rotanın haritasını çıkarır; bu ne tümevarımsal ne de tümdengelimli olup daha çok geçişkendir, yani bir sorunsalın tanımlanabileceği boyutların keşfine tekabül eder. Geçerli olduğu ölçüde analojik bir süreçtir. Bu kavram, bireyleşmenin tüm farklı alanlarını anlamak için kullanılabilir; bireyleşmenin gerçekleştiği tüm durumlar için geçerli olup, varlığa dayalı bir ilişkiler ağının doğuşunu ortaya koymaktadır. 314 Verili bir gerçeklik alanını anlamak için analojik dönüşümden yararlanma olanağı, bu alanın gerçekte analojik bir yapılanmanın oluştuğu yer olduğunu göstermektedir. Transdüksiyon, birey öncesi varlık bireyleştiğinde yaratılan ilişkilerin varlığına karşılık gelir. Bireyleşmeyi ifade eder ve hem metafizik hem de mantıksal bir kavram olduğunu göstererek onun işleyişini anlamamızı sağlar. Ontogeneze uygulanabilmesine rağmen, aynı zamanda bir ontogenezin kendisidir. Nesnel olarak, bireyleşmenin, içsel rezonansın¹² ve psişik sorunsalın sistematik önkoşullarını anlamamızı sağlar. Mantıksal olarak, fiziksel bireyleşmeden organik bireyleşmeye, organik bireyleşmeden psişik bireyleşmeye ve psişik bireyleşmeden araştırmamızın temelini oluşturan bireyötesinin öznel ve nesnel düzeyine kadar geçmemizi sağlayacak yeni bir analojik paradigma türünün temeli olarak kullanılabilir.

Açıkça görülüyor ki, transdüksiyon kesin bir delille sonuçlanan mantıksal bir prosedür olarak sunulamaz. Bu ifadenin şu anda kabul edilen anlamında transdüksiyonun mantıksal bir prosedür olduğunu söylemek gibi bir niyetim de yok. Ben bunu zihinsel bir prosedür olarak, daha doğrusu zihnin keşif yolculuğunda izlediği yol olarak görüyorum. Bu yol, varlığımızı yaratılış anından itibaren takip etmek, nesnenin doğuşunun kendi tamamlanmasına ulaşmasıyla birlikte düşüncenin doğuşunu da tamamlanmasına kadar izlemek olacaktır. Bu incelemede yukarıda sözü geçen gidişat, diyalektiğin oynayamayacağı bir rol oynamak zorundadır, çünkü bireyleşme sürecinin incelenmesi, ikinci adım olarak takip eden olumsuzlamanın ortaya çıkışına tekabül etmiyor gibi görünmektedir, ancak daha ziyade, gerilimin ve uyumsuzluğun kararsız biçimi içinde, daha sonra gelecek olanın önkoşulu olan olumsuzun birincil durumdaki içkinliğiyle ilgilidir. Aslında birey öncesi varlığın en olumlu unsuru, yani potansiyellerin varlığı, aynı zamanda bu durumun uyumsuzluğunun ve istikrarsızlığının da nedenidir. Olumsuzluk öncelikle uyumluluk açısından bir varoluşsaldır, ama aynı zamanda potansiyel zenginliğinin diğer yanıdır. Bu nedenle töz olan bir olumsuzlama değildir. Bu hiçbir zaman bir adım ya da aşama değildir ve bireyleşme sentez değil, birliğe geri dönüştür; daha ziyade birey öncesi merkezinin uyumsuzluklarının potansiyelleştirilmesi yoluyla kendi kendisine düşüşünün dışına çıkan varlıktır. Bu Ontogenetik perspektifte zamanın kendisi, bireyleşen varlığın boyutluluğunun ifadesi olarak kabul edilir.

O halde transdüksiyon sadece zihnin izlediği bir yol değil, aynı zamanda bir sezgidir, çünkü problematikler alanında mevcut problemlere çözüm üreten bir yapının ortaya çıkmasına izin verir. 315 Bununla birlikte, tümdengelimin aksine, transdüksiyon, eldeki sorunu çözecek bir ilkeyi başka yerde aramaz; daha ziyade, tıpkı aşırı doymuş çözeltinin, bazı yabancı cisimlerin yardımıyla değil, kendi potansiyelleri ve içerdiği kimyasalların doğası nedeniyle kristalleşmesi gibi, çözümleyici yapıyı alandaki gerilimlerin kendisinden türetir. Tümevarımla da karşılaştırılamaz, çünkü tümevarım, inceleme altındaki alanda anlaşıldığı şekliyle gerçekliğin terimlerinin karakterini korur, fakat - analizin yapılarını bu terimlerin kendisinden türeterek - yalnızca olumlu olanı, yani, tüm terimler için ortak olanı korur, bu da doğal olarak  tekil olanı ortadan kaldırır. Aksine, transdüksiyon, sistem tarafından her bir terim için iletişim kurmak için yapılan boyutların keşfini temsil eder, böylece her bir alanın teriminin toplam gerçekliği, yeni keşfedilen yapılarda kayıp veya azalma olmadan bir yer bulabilir. Olayları çözen transdüksiyon, tersine olumsuzun olumluya çevrilmesini etkiler: yani terimlerin birbiriyle özdeş olamamasına neden olur ve onları (bu ifadenin görme teorisinde anlaşıldığı anlamda) farklı kılan şeyleri çözen sistemle bütünleşerek bir anlam koşulu haline gelir. Terimlerin içerdiği bilgilerde herhangi bir fakirleşme yoktur: Transdüksiyon, bu sürecin sonucunun tüm orijinal terimleri içeren somut bir ağ olmasıyla karakterize edilir. Ortaya çıkan sistem somuttan oluşur ve somutun tamamını kapsar. Transdüktif düzen tüm somutluğu korur ve korunum bilgisi ile karakterize edilirken tümevarım bilgi kaybını gerektirir. Diyalektikle aynı yolu izleyen transdüksiyon, karşıt yönleri korur ve bütünleştirir. Diyalektikten farklı olarak transdüksiyon, oluşumun ortaya çıktığı bir çerçeve olarak hareket etmek için önceki bir zaman periyodunun varlığını varsaymaz; zamanın kendisi, keşfedilen sistematiğin çözümü ve boyutudur: zaman da tıpkı bireyleşmeyi belirleyen diğer boyutlar gibi birey öncesinden gelir.¹³

Artık bireyleşmenin çeşitli düzeylerinde temelini oluşturan transdüktif süreci anlamak için biçim kavramı yetersizdir. Tözün olduğu ya da bir bağlantının, terimlerin varoluşunu sonradan ortaya çıkaran bir ilişki olarak kabul edildiği düşünce sisteminin bir parçasıdır. Bu son kavramlar, bireyleşmenin sonuçlarına dayanarak detaylandırılmıştır. Yalnızca yoksullaştırılmış, potansiyelleri hesaba katmayan bir gerçekliği kavrayabiliyorlar ve dolayısıyla bireyleştirilemiyorlar.

Biçim kavramının yerini, bireyleştirilebilen yarı kararlı denge halindeki bir sistemin varlığını varsayan bilgi kavramı almalıdır. 316 Bilgi, biçimden farklı olarak asla benzersiz bir terim değildir; daha ziyade bir ayrıklığın hemen ardından ortaya çıkan anlamdır. Hilemorfik şema tarafından verildiği şekliyle eski biçim kavramı, herhangi bir sistem ve yarı-kararlılık kavramından fazlasıyla bağımsızdır. Oysa Biçim Teorisi tarafından verilen, tam tersine, sistem kavramını içerir ve sistemin denge aradığında yöneldiği durum olarak tanımlanır, yani bu bir gerilimin çözümüdür. Maalesef yüzeysel bir fiziksel paradigmaya olan güvenimiz, Biçim Teorisinin gerilimleri çözebilen bir sistemin durumu olarak yalnızca kararlı denge durumunu görmesi anlamına geldi, ve yarı kararlılığı tamamen göz ardı etti. Biçim Teorisini yeniden ele almak ve bir kuantum önkoşulu getirerek, Biçim Teorisi tarafından sunulan sorunların doğrudan çözülebileceğini göstermek istiyorum - kararlı denge kavramını kullanarak değil, yalnızca yarı kararlı denge kavramını kullanarak. O halde gerçek biçim, basit biçim, hamile geometrik biçim değil, anlamlı biçimdir, yani potansiyellerle dolu bir gerçeklik sistemi içinde dönüştürücü bir düzen kuran biçimdir. Bu Gerçek Biçim, sistemin enerji seviyesini koruyan, potansiyellerini uyumlu hale getirerek ayakta tutan biçimdir. Uyumluluk ve yaşayabilirliğin yapısıdır, bozulmadan uyumluluğun var olduğu icat edilmiş boyutluluktur.¹⁴ Bu nedenle Biçim kavramı, bilgi kavramıyla değiştirilmeyi hak ediyor. Bu değiştirme sırasında, bilgi kavramı, ilk etapta iletim teknolojisinden olduğu kadar, teknolojik bilgi teorisinin yapma eğiliminde olduğu gibi soyutlama yoluyla türetilen, sinyaller ya da destekler [destekler] veya bilgi araçlarıyla ilişkilendirilmemelidir. Bu nedenle saf biçim kavramı, teknolojik bir paradigmanın yüzeysel kullanımından kaynaklanan kötülüklerden iki kez kurtarılmalıdır: ilk olarak, eskilerin kültürüyle ilgili olarak, bu kavramın hilemorfik şemadaki indirgeyici kullanımı nedeniyle; ikinci sırada, modern kültürdeki teknolojik bilgi teorisinden bilgiyi anlam olarak kurtarmak için. Çünkü ardışık hilomorfizm teorilerinde, gerçek biçim ve ardından bilgi durumunda bulduğumuz amaç aslında aynı amaçtır: verili anlamların varlıktaki içkinliğini keşfetme çabası. Amacım bu içselliği bireyleşme sürecinde keşfetmektir.

Bu şekilde bireyleşmeye ilişkin bir araştırma, temel felsefi düşüncelerimizin reformuna yol açabilir, çünkü bireyleşmeyi, verili bir varlık söz konusu olduğunda her şeyden önce anlaşılması gereken bir şey olarak düşünmek mümkündür. Herhangi bir varlık hakkında yargıda bulunmak meşru veya başka türlü olduğu ölçüde, varlığın kendisini iki anlamda ifade ettiği görülebilir: birincisi, temel, varlığın olduğu ölçüde olduğu; fakat mantık teorisinde her zaman birincinin üstüne eklenen ikinci anlamda, varlık bireysel olduğu sürece bir varlıktır. 317 Eğer mantığın, bireyleşme meydana gelene kadar varlıkla ilgili herhangi bir doğrulamaya uygulanamayacağı doğru olsaydı, o zaman herhangi bir mantıktan önce var olduğu şekliyle bir varlık teorisinin geliştirilmesi gerekirdi. Bu teori aslında mantığın temelini oluşturabilir, çünkü hiçbir şey varlığın bireyleşmesinin mümkün olan tek bir yolu olduğunu önceden kanıtlamaz. Eğer birçok bireyleşme türü mevcut olsaydı, aynı şekilde, her biri belirli bir bireyleşme türüne karşılık gelen birçok mantık türü de olması gerekirdi. Ontogenezlerin sınıflandırılması, geçerli bir çoğulluk temeline dayanan mantığı çoğullaştırmamıza izin verecektir. Birey öncesi varlığa ilişkin bilgimizin aksiyomlaştırılmasına gelince, bu daha önce oluşturulmuş mantıklardan biriyle sınırlandırılamaz çünkü içeriğini hesaba katmadan herhangi bir norm veya sistemi tanımlamak imkansızdır. Yalnızca düşüncenin meyvelerini veren bireyleşmesi düşünülmeyen varlıkların bireyleşmesine eşlik edebilir. Bu nedenle, bireyleşmeye ilişkin doğrudan ya da dolayımlı bir bilgiye sahip olamayız, yalnızca zaten aşina olduğumuz sürece paralel bir süreç olan bir bilgiye sahip olabiliriz. İfadenin genel anlamında bireyleşmeyi bilemeyiz; ancak kendimizi bireyleştirebilir ve kendi içimizde bireyleşebiliriz. Bilginin sınırlarında bu anlayış, belirli bir iletişim biçimi olan iki süreç arasındaki bir benzetmedir. Bilginin özne içinde benzer şekilde bireyleşmesi sayesinde öznenin kavradığı şekliyle öznenin ötesindeki gerçekliğin bireyleşmesi. Fakat özne olmayan varlıkların bireyleşmesi yalnızca bilginin değil, bilginin bireyleşmesi yoluyla kavranır. Varlıklar, öznenin bilgisi aracılığıyla bilinebilir, ancak varlıkların bireyleşmesi, öznenin bilgisinin bireyleşmesi dışında anlaşılamaz.

Kaynak: http://www.columbia.edu › critical_issues_on_art PDF

Fransızca’dan İngilizce’ye çevirenler: Mark Cohen ve Sanford Kwinter (From Incorporations ed. I.Crary &S.Kwinter Zoon Books 1992)

Türkçe çn. hç. (Sayfa numaraları Zoon Books’undur)

 

NOTLAR

1. Üstelik ortamın basit, homojen ve tek tip bir olgu olarak değil, başlangıcından itibaren, bireyi ortaya çıktığında dolayımlayan iki aşırı büyüklük düzeyi arasında yürürlükte olan bir gerilimle karakterize edilir.

2. Ve iki uç arasında orta büyüklükte bir oluşum; Belirli bir anlamda, ontogenetik gelişimin [devenir] kendisi de dolayım olarak düşünülebilir.

3. Yarı-kararlılık kavramının normatif ve sezgisel eşdeğerleri antik dünyada mevcuttu; ancak yarı kararlılık kavramı genel olarak iki büyüklük düzeninin eşzamanlı varlığını ve bunlar arasında etkileşimli iletişimin yokluğunu gerektirdiğinden, bu kavram bilimsel ilerlemenin yaptığı keşiflere çok şey borçludur.

4. Canlının bilgi alışverişinin ürünü olarak görülebilmesi, kendisinden boyutsal olarak üstün bir gerçeklik düzeni ile organizasyonunu üstlendiği daha aşağı bir düzen arasında etkileşimli bir iletişim düğüm noktası haline gelerek  kendini eklemesi sayesinde olur.

5. Bu içsel dolayım, canlı birey tarafından gerçekleştirilen dışsal dolayımın bir devamı olarak ortaya çıkabilir, böylece canlı varlığın iki farklı büyüklük düzeyini birbiriyle ilişkiye sokmasına olanak tanır: kozmik seviyeninki (örneğin güneşin ışıklı enerjisinde olduğu gibi) moleküller arası seviyeninkiyle.

6. Spesifik olarak, ortamla olan ilişki, ne bireyleşme öncesinde ne de sırasında, benzersiz ve homojen bir ortamla ilişki olarak tasavvur edilemez. Ortamın kendisi bir sistemdir; bireyleşmeden önce birbirleriyle iletişim kurmayan iki veya daha fazla gerçeklik düzeyinin sentetik bir gruplaşmasıdır.

7. Bu paragraf Fransızca orijinalde -  dipnot olarak yayınlanmıştır. İng.Çn.

8. Bu beyanın amacı niceliksel bilgi teorilerinin ve karmaşıklık düzeylerinin geçerliliğine itiraz etmek değildir; ancak bu, her türlü gönderici ve alıcı ikiliğinden, dolayısıyla aktarılan herhangi bir mesajdan önce gelen temel bir durumun - birey öncesi varlığın durumu - olduğu varsayımını gölgede bırakır. Mesaj biçiminde iletilen bilginin klasik örneğindeki bu temel durumun kalıntısı, bilginin kaynağı değil, onsuz bilgi-etkisinin, yani bilginin olmadığı ilkel önkoşuldur. Bu önkoşul, ister teknik bir varlığın ister yaşayan bir bireyin olsun, alıcının yarı kararlılığıdır. Bu bilgiye "birincil bilgi" denilebilir.

9. Bu makale, ['Individu et sa genesephysico-biologique: L'lndividuauon a la lumiere des notions deforme et d'information (Paris: P.U.F., 1964). adlı eserin girişini oluşturmaktadır. İng.Çn.

10. Her şeyden önce, büyüklük düzeylerinin çokluğunun ve bunlar arasında etkileşimli iletişimin başlangıçtaki yokluğunun, varlığın bu şekilde anlaşılmasının ayrılmaz bir parçasını oluşturduğuna dikkat edilmelidir.

11. Tam tersine, biri bireyden daha büyük - yarı kararlı bütünlük sistemi - diğeri ondan daha küçük, örneğin bir madde parçası gibi, gerçekliğin iki düzeyinin ilkel heterojenliğini ifade eder. Bu iki ilkel büyüklük düzeyi arasında birey, fiziksel bireyleşmede zaten mevcut olan en ilkel biçimi olan transdüksiyonun olduğu, iletişimi güçlendiren bir süreç yoluyla gelişir.

12. İç rezonans, farklı düzenlerin gerçeklikleri arasındaki iletişimin en ilkel şeklidir. Çift bir amplifikasyon ve yoğunlaşma sürecinden oluşur.

13. Bu süreç yaşamsal bireyleşme süreciyle paraleldir. Bir bitki, fotosentez sonucu elde ettiği güneş enerjisi sayesinde toprakta ve atmosferde bulunan uçucu kimyasalları sınıflandırıp dağıtarak, kozmik düzen ile molekül içi düzen arasında aracılık yapar. Elementler arası bir odak noktasıdır ve başlangıçta birbirleriyle hiçbir bağlantısı olmayan iki gerçeklik katmanından oluşan bu birey öncesi sistemin içsel bir rezonansı olarak gelişir. Alt-temel odak noktası bir alt-temel işlevi etkiler.

14. Bu şekilde biçim, aktif bir iletişim olarak, bireyleşmeyi etkileyen içsel rezonans olarak ortaya çıkar - bireyle birlikte ortaya çıkar.